Sinds enige tijd is ook op de Nederlandse tv de serie ‘Suits’ te bewonderen op RTL4. De briljante Mike Ross heeft een fotografisch geheugen en wordt in de eerste aflevering aangenomen als advocaat, ondanks dat hij nooit rechten heeft gestudeerd. Hij komt in dienst bij Pierson Hardman (inmiddels hernoemd naar Pierson Specter), waar hij samen met zijn directe leidinggevende, de arrogante Harvey Specter, allerhande zaken oplost. Uiteraard met een nadruk op geld, spanning, uiterlijk vertoon en romances op het werk.
Suits is een aan te bevelen tv-serie, echter, wij krijgen wel eens de vraag, of het eigenlijk te vergelijken is met de werkelijkheid. Is de Nederlandse advocatuur hetzelfde als ‘Suits’ is?
In het kort: ‘Nee’. Er zijn al veel verschillen tussen de Amerikaanse advocatuur en Suits, laat staan tussen de Nederlandse advocatuur en de serie. Terwijl we de verschillen in de specifieke jurisdicties (jury, indienen van moties et cetera) buiten toepassing laten, kunnen we alsnog 9 duidelijke verschillen benoemen tussen de tv-advocaten uit Suits en de realiteit in Nederland,
1. Alles winnen
Mike en Harvey winnen vrijwel elke zaak, zoals ook hiernaast weer te zien is. Natuurlijk komen er wat uitdagingen op hun pad, maar uiteindelijk wordt (vrijwel) alles gewonnen. Het blijkt uit de opzet van Suits dat dat komt omdat het beiden briljante geesten zijn.
In de praktijk is dat echter niet realistisch. Mike en Harvey doen voornamelijk zaken in de civiele praktijk, waarbij een gemiddelde advocaat 50% wint en 50% verliest, zodra het hard tegen hard gaat en er wordt geprocedeerd. Is iemand beter dan gemiddeld, dan kan het percentage winst misschien op 60% of 70% liggen. 100% of bijna 100% zoals in Suits, is onrealistisch.
De meest geniale advocaat kan immers van een slechte zaak niet een goede zaak maken. Meestal is er geen ‘smoking gun’ die na uren dossieronderzoek kan worden gevonden. Meestal is de zaak van het begin af aan goed, of slecht. Wil een cliënt met een relatief slechte zaak toch gaan procederen (en soms is dat nu eenmaal wel verstandig), dan is de kans groter dat hij wordt verloren, dan dat er wordt gewonnen.
Daarnaast is een advocaat afhankelijk van zijn cliënt én van de rechter. Zegt de cliënt domme dingen in de rechtszaal, dan kan dat ervoor zorgen dat de zaak wordt verloren. Is de rechter met het verkeerde been uit bed gestapt (het is een mythe dat rechters geen vooroordelen hebben, van welk soort dan ook), dan hebben cliënt en advocaat ook pech. Allemaal (grotendeels) buiten zijn/haar beïnvloedingssfeer en dus bijdragend aan het feit dat alles winnen niet kan, ook niet als geniale alleskunner.
2. Aantal rechtsgebieden
In Suits is duidelijk te zien dat er een grote verscheidenheid aan rechtsgebieden wordt behandeld. Mike zit op het ene moment aan het arbeidsrecht, strafrecht pakt hij er ook bij, dan doet hij een zaak met betrekking tot aansprakelijkheidsrecht of bouwrecht, even later doet hij een vijandige overname en ten slotte is hij tevens expert in sportrecht én medisch (tucht)recht.
Laten we voorop stellen: het zou kunnen. Zeker bij veel kleinere kantoren wordt in Nederland de algemene praktijk uitgeoefend, waarin zaken op veel verschillende rechtsgebieden worden behandeld. Toch zijn dergelijke advocaten generalisten en nooit de absolute experts op alle gebieden, zoals in Suits wel het geval lijkt te zijn.
Daarnaast is Pierson Hardman uit Suits geen klein kantoor, het is vergelijkbaar met de grotere Nederlandse kantoren. Die kantoren oefenen zelden/nooit de algemene praktijk uit, maar richten zich slechts op een klein aantal gebieden (waaronder ondernemingsrecht, handelsrecht, intellectueel eigendom). Binnen het kantoor zou nooit enkel één partner (Harvey in Suits) al deze zaken doen, maar zouden ze worden verdeeld naar aanleiding van de expertise van elke partner.
3. Spanning
In Suits zijn Mike en Harvey meestal bezig met interessante zaken, getuigenverhoren in of buiten de rechtszaal, pleiten in de rechtszaal, nachten doorwerken, overleg met cliënten et cetera. Ook hiernaast zien we Harvey zijn zaak verdedigen voor de rechter, een bekende scene voor de Suits-kijker.
Helaas is dat als échte Nederlandse advocaat niet het geval. De gemiddelde advocaat is 99% van zijn tijd bezig met het doorploegen van dossiers, correspondentie en jurisprudentie én het telefoneren naar cliënten of naar de wederpartij, de tijd in de rechtbank is zéér beperkt, zeker voor advocaten op grote kantoren. De gemiddelde dag van een advocaat is in de realiteit relatief ‘saai’ en zou het totaal niet goed doen in een televisieserie.
Bij advocaten zijn is alcoholmisbruik en depressies de meest voorkomende redenen van arbeidsongeschiktheid. Dat zegt genoeg.
4. Declarabele uren
Een groot gedeelde van Suits draait om uiterlijk verton. Waar het geld vandaan komt, laat men echter vrijwel niet zien.
In dergelijke kantoren in Nederland, geldt vaak een urennorm. Een advocaat moet minimaal een bepaald aantal declarabele uren maken, in Nederland vaak rond de 1600 uur per jaar (in Amerika vaak veel meer, soms bijna 2500 uur!). Redt de advocaat dat niet, dan vliegt hij eruit als er geen verbetering te zien is. De grote advocatuur is keihard. Dat valt toch wel mee, hoor ik je denken: 1600 uur is 40 weken van 40 uur. Genoeg tijd voor de vrouw en kinderen én twaalf weken vakantie!
Helaas werkt het niet zo. Tijd die je aanwezig bent op kantoor is niet hetzelfde als tijd die declarabel is. Zo zijn opleiding, je mail checken, uren declareren, praten met collega’s, koffie halen, kopieerwerk en pc-problemen niet declarabel. Ook het acquireren van nieuwe cliënten is niet declarabel, maar wel broodnodig. Daarnaast kan niet alles declarabel worden gemaakt: jurisprudentieonderzoek van 3 uur is vaak niet acceptabel (afhankelijk van de zaak), waardoor misschien maar 2 uur worden doorgedeclareerd.
Hoe dan ook: het is niet gemakkelijk om 1600 uur te declareren per jaar zonder over te werken. Het kan wellicht wel, maar wil je als advocaat kwaliteit leveren tegen een goede prijs, dan gaat het gepaard met overwerk. Overigens komt het in Suits regelmatig voor dat Mike een nacht doorhaalt, dat Harvey tot laat op kantoor is, of dat Jessica (de ‘baas’) na een feestje nog wat werk komt afmaken. Dat is dus wel accuraat.
5. Functie van de junior
Harvey is degene die de zaken eigenlijk doet, maar Mike mag vrijwel alles doen. Vaak gaat hij mee naar de rechtszaal en mag hij ook zijn zegje doen. Ook is hij aanwezig bij de meetings met cliënten en heeft hij voldoende andere leuke bezigheden. Papierwerk zien we hem maar zelden doen, uitzondering was de scene die hiernaast is weergegeven.
In de realiteit is het echter zo, dat bij Nederlandse (maar ook bij Amerikaanse) grote kantoren, de advocaat-stagiair (startend advocaat, heeft niets te maken met ‘stagiair’ in het normale spraakgebruik) onderaan de pikorde staat. Dat houdt ook in dat hij de rottige klusjes moet opknappen, zoals het doen van jurisprudentieonderzoek. Meegaan naar zittingen gebeurt slechts sporadisch, want dat is niet declareerbaar, net als aanwezigheid bij meetings en ‘andere leuke bezigheden’. Feitelijk gezien is het werk van een advocaat-stagiair zoals Mike in Suits een stuk vervelender dan dat van Harvey.
Bij kleinere kantoren zijn advocaat-stagiairs dan weer meer zelfstandig, maar daar zijn de zaken ook kleiner (bedrog bij het verkopen van een tweedehands auto is iets anders dan het vormgeven van een grote fusie).
6. Gedragsregels
Mike en Harvey nemen het niet zo nauw met de wettelijke regels, maar ook niet met de ethische regels. Ze nemen direct contact op met de wederpartij, terwijl die een advocaat heeft, ze gaan tegen de uitdrukkelijke wil van hun cliënten in, en proberen de wederpartij op slinkse wijze om de tuin te leiden.
In Nederland, maar ook in Amerika, zijn dergelijke gedragingen tuchtrechtelijk verwijtbaar. Dat houdt in dat je er een waarschuwing, berisping of zelfs schorsing voor kunt krijgen. De meeste advocaten houden zich dan ook ver van dergelijke zaken en gaan écht niet tegen de uitdrukkelijke wil van hun cliënten in, ook niet als dat het best is voor diezelfde cliënten. Een klacht bij de Deken heeft een advocaat zo aan de broek en daar heeft geen enkele advocaat zin in.
7. Drama
Suits levert veel drama. Tussen Mike en zijn vriendin Rachel, tussen Mike en Harvey, tussen Harvey en andere advocaten (al dan niet binnen Pierson Hardman). Elke aflevering is gevuld met veel verschillende emoties.
In het echt is het niet zo’n achtbaan van emoties. Het is simpelweg werk. Advocaat is maar gewoon een beroep, net als timmerman of taxichauffeur. Gedurende werkdagen moet er hard worden gewerkt om aan het aantal declarabele uren te kunnen voldoen. Tijd voor alle andere zaken is er weinig. De meeste advocaten sluiten daarna ’s avonds het kantoor af, gaan over het algemeen netjes thuis eten en liggen relatief vroeg weer in bed, met hun eigen vrouw of vriendin wel te verstaan. Morgen worden ze immers weer vroeg op het werk verwacht.
Kantoorromances, zoals in Suits (zie links) te zien zijn tussen Mike en Rachel komen in de advocatuur echt niet meer voor dan in andere beroepsgroepen.
8. Snelheid
In Suits is het normaal dat een grote zaak vandaag wordt aangedragen, er morgen al contact is geweest met de wederpartij, over een week zitting is en twee dagen erna het vonnis komt. Het gaat allemaal erg snel.
In het echt is dat niet het geval. Een rechtszaak van begin tot eind, duurt over het algemeen gemakkelijk een half jaar tot een jaar. Enkel een kort geding is veel sneller. De tijd gaat zitten in het wachten op reactie van de wederpartij, één of twee keer uitstel van de zaak (dat kan nu eenmaal), wachten op reactie van de rechtbank, wachten op reactie van de cliënt et cetera.
Alles duurt veel langer dan in Suits, reden waarom de gemiddelde advocaat 100 tot 150 zaken tegelijk heeft lopen. Er zijn zaken waarin soms maanden geen nieuws is: in de tussentijd werkt de advocaat aan zijn andere zaken. Dat is natuurlijk niet geschikt voor tv want dat zou een rommeltje worden, maar het is wel de realiteit.
9. Geld
Bij Pierson Hardman draait het vaak om geld. Ondanks dat we vrijwel niet te zien krijgen hoe het geld écht wordt verdiend met bloed, zweet en tranen, zien we wel het gevolg ervan: een Lexus LS600h mét chauffeur voor Harvey, pakken van duizenden euro’s, dure horloges, een kantoorinrichting waar je ‘u’ tegen zegt, enorme appartementen in het midden van New York en de mooiste vrouwen. Ook dure feestjes, zoals hier links te zien is, worden regelmatig bijgewoond.
In het echt valt dat allemaal wel mee. Een advocaat-stagiair (vergelijkbaar met Mike) verdient over het algemeen 2200 euro bruto per maand in zijn eerste jaar. Bonussen, leaseauto’s en eindejaarsuitkeringen zijn meer uitzondering dan regel. In zijn derde jaar verdient hij zo’n 2800 euro bruto per maand, wederom zonder extra’s.
Uiteraard verdienen meer ervaren advocaten en partners meer. Harvey leeft echter de levensstijl van een miljonair, iets dat de gemiddelde advocaat niet is. Een Lexus LS600h wordt door advocaten meestal nog niet eens zelf gereden, laat staan door een chauffeur. Het kan wel, maar het is enkel weggelegd voor degenen die echt aan de top staan.
En tja, over de mooie vrouwen: dat is natuurlijk afhankelijk van de advocaat zelf. In elk geval wordt advocaat wel als één van de meest sexy beroepen gezien door vrouwen, dus dat scheelt in elk geval zeker.
Kortom
Een aflevering van Suits die realistisch wordt weergegeven, zou erg saai zijn. We zouden enkel Mike zien, zonder al te veel uiterlijk vertoon, die een uur lang stukken doorleest in een aantal verschillende zaken op één rechtsgebied, zich drukmaakt of hij zijn aantal uren deze maand wel haalt, terwijl Harvey maar iets meer dan de helft van zijn zaken wint. Één aflevering per seizoen zou dan half worden gebruikt om Harvey in de rechtbank te laten zien.
De verhouding tussen Suits en advocaten is zoals tussen House en doktoren, tussen CSI en rechercheurs of tussen Prisonbreak en gedetineerden: het is spannender en vlotter gemaakt. Logisch en helemaal niet erg! Uiteindelijk zorgt die aanpassing ervoor dat de entertainmentwaarde van Suits hoog is en dat zelfs ik als jurist met plezier een nieuwe aflevering kijk.
Afbeeldingen uit dit artikel zijn intellectueel eigendom van USA Network.
