Wanneer een bestuursorgaan een beslissing heeft genomen waar u het niet mee eens bent, zijn er wettelijke mogelijkheden om tegen die beslissing in te gaan. Een van die mogelijkheden is het maken van bezwaar.
In dit artikel zal aan bod komen wat bezwaar precies is, wanneer het gemaakt kan worden, welke voorwaarden er zitten aan het maken van bezwaar en wat er nog gedaan kan worden wanneer het bezwaar wordt afgewezen.
Bezwaar
Volgens de wet is bezwaar ´het gebruik maken van de ingevolge een wettelijk voorschrift bestaande bevoegdheid, voorziening tegen een besluit te vragen bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen´. Dat houdt dus in dat er een besluit is genomen en dat iemand die het daar niet mee eens is, bezwaar kan maken bij hetzelfde bestuursorgaan als dat het besluit in eerste instantie heeft genomen.
Er kan bezwaar worden gemaakt wanneer er een bezwaarbevoegdheid is (zie hierna onder ‘Wie kan bezwaar maken?’). Dit bezwaar moet worden gemaakt door middel van het indienen van een bezwaarschrift. Het bezwaarschrift moet aan een aantal eisen voldoen en moet worden ingediend binnen de daarvoor geldende termijn.
Dit artikel beschrijft enkel de hoofdlijnen met betrekking tot bezwaar. Er zijn te veel uitzonderingen, specifieke regelingen en wettelijke bepalingen om ze allemaal in dit artikel te behandelen. Wanneer u bezwaar wilt maken tegen een specifiek besluit, kan het daarom zinvol zijn om in dat stadium reeds een jurist in te schakelen.
Wie kan bezwaar maken?
Bezwaar is mogelijk wanneer er een besluit is genomen door een bestuursorgaan en degene die in bezwaar gaat belanghebbende is. Niet iedereen die zichzelf belanghebbende vindt is dat altijd voor de wet, er moet aan een aantal criteria worden voldaan. Toch zullen de meeste personen die bezwaar aantekenen tegen een besluit als belanghebbende worden gezien.
Daarnaast moet die belanghebbende zogenaamd procesbelang hebben. Dat houdt in dat hij niet enkel belang moet hebben bij het besluit dat in eerste instantie werd genomen, maar ook (nog steeds) belang moet hebben bij het maken van bezwaar. Wanneer dat niet het geval is, kan hij geen bezwaar indienen.
Waartegen is bezwaar mogelijk?
Bezwaar is mogelijk tegen de meeste besluiten, maar ook tegen de schriftelijke weigering van een bestuursorgaan om een besluit te nemen en tegen het niet tijdig nemen van een besluit na de aanvraag ervan (het stilzitten van het bestuursorgaan). De schriftelijke weigering om een besluit te nemen en het niet tijdig nemen van een besluit zijn wettelijk gelijkgesteld met een besluit (en dus kan er bezwaar tegen worden gemaakt).
Er kan geen bezwaar worden gemaakt tegen besluiten die in bezwaar of administratief beroep zijn genomen, tegen besluiten die aan goedkeuring zijn onderworpen, tegen besluiten die goedkeuring (of weigering) van andere besluiten inhouden, tegen een besluit dat is voorbereid met toepassing van de zogenaamde ‘ uniforme voorbereidingsprocedure’ en tegen een besluit waartegen direct beroep openstaat.
Wat zijn de eisen aan het bezwaarschrift?
Wanneer er bezwaar wordt gemaakt, moet dat door middel van het indienen van een bezwaarschrift. Hier zijn een aantal eisen aan verbonden. Zo moet eruit blijken wie er in bezwaar gaat (inclusief handtekening van diegene), waarom in bezwaar wordt gegaan en tegen welk besluit in bezwaar wordt gegaan.
Een bezwaarschrift dat niet aan de bovenstaande eisen voldoet, is ‘niet ontvankelijk’ en wordt niet in behandeling genomen. Vaak is het mogelijk om dergelijke gebreken in het bezwaarschrift nog te herstellen.
Wat is de termijn voor het indienen van een bezwaarschrift?
De standaardtermijn voor het indienen van een bezwaarschrift is zes weken. Dat hoeft echter niet altijd zo te zijn: in sommige gevallen is een afwijkende termijn van toepassing, soms slechts zo kort als één week.
Wanneer het bezwaarschrift niet binnen de termijn is ingediend, is het ‘niet ontvankelijk’ en wordt het niet in behandeling genomen. Wanneer de indiener van het bezwaarschrift ziet aankomen dat hij het niet op tijd kan indienen, kan hij een pro-forma bezwaarschrift indienen. Dat is een bezwaarschrift dat erg summier is en waarbij de reden voor het bezwaar geheel of voor een groot gedeelte ontbreekt. Het bestuursorgaan zal dan meestal een termijn moeten geven om deze gronden aan te vullen.
Bezwaar afgewezen
Wanneer het bezwaar is afgewezen, bestaat er een mogelijkheid om in beroep bij de rechter te gaan tegen het besluit. Deze mogelijkheid bestaat vaak enkel wanneer er reeds bezwaar is ingediend. Direct naar de rechter stappen vaak niet mogelijk. Bij het beroep geldt dat er enkel kan worden opgekomen tegen onderdelen van het besluit waar het bezwaar zich tegen heeft gekeerd. Het is dus belangrijk dat het bezwaarschrift goed wordt opgesteld.
Voor meer informatie hierover kan worden gekeken in het artikel over beroep bij de rechter.
Bezwaar – Conclusie
In bezwaar gaan tegen een besluit van een bestuursorgaan wordt gedaan door een bezwaarschrift in te dienen. Dat bezwaarschrift kan enkel door een belanghebbende worden ingediend, moet worden ingediend tegen een besluit (of een situatie die daaraan is gelijkgesteld), moet inhoudelijk aan een aantal zaken voldoen en moet binnen een bepaalde termijn worden ingediend.
Wanneer u bezwaar wilt maken tegen een beschikking of een ander besluit van een bestuursorgaan, kan het verstandig zijn om een goede jurist in te schakelen. Dit is voornamelijk van belang omdat fouten in het bezwaarschrift achteraf in beroep vaak niet meer kunnen worden hersteld. Schakel de jurist zo snel mogelijk in: zo voorkomt u dat termijnen verstrijken en zo is er genoeg tijd om een sterk bezwaarschrift in te dienen dat aan alle eisen voldoet.
