Bij de geboorte van een kind wordt meestal niet gedacht aan de juridische verplichtingen en gevolgen. Toch ontstaan die vanzelf op het moment van geboorte. Dit artikel gaat over deze verplichtingen en over de verdere gang van zaken.
Akte van geboorte
Zodra de geboorte van een kind heeft plaatsgevonden moet er een akte van geboorte worden opgemaakt. Dit wordt gedaan door de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar het kind is geboren.
Is de plaats van geboorte niet bekend (de moeder zal dan ook meestal niet bekend zijn), dan wordt de akte opgemaakt door de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar het kind is aangetroffen. Is het kind geboren in een voertuig, op een schip of vliegtuig, dan wordt de plaats van aankomst (indien dit binnen Nederland is) als geboorteplaats gekozen en zal de ambtenaar van de burgerlijke stand in die plaats ook de akte van geboorte opmaken.
Komt een kind levenloos ter wereld, dan wordt enkel een akte voor het register van overlijden opgemaakt. Een akte van geboorte is niet nodig in dat geval.
Aangifte van geboorte
De ambtenaar van de burgerlijke stand komt meestal niet zelf achter het feit dat er een geboorte heeft plaatsgevonden. Dat moet hem verteld worden: er moet een aangifte van geboorte worden gedaan.
Dit mag de moeder van het kind doen, maar de vader is verplicht om dit te doen. Meestal zal de aangifte van geboorte ook door de vader worden gedaan. Wanneer de vader deze aangifte niet kan doen, kunnen andere personen verplicht zijn om deze aangifte te doen. De aangever is verplicht om zich te legitimeren met een geldig identificatiebewijs.
De aangifte van geboorte moet worden vervuld binnen drie dagen na de geboorte. Wordt de aangifte later gedaan, dan moet de ambtenaar van de burgerlijke stand dit doorgeven aan het Openbaar Ministerie dat om die reden een boete kan opleggen.
Naam bij geboorte
Bij de aangifte van geboorte zal de aangever een aantal gegevens moeten opgeven. Hieronder valt onder andere de naam die de pasgeborene zal krijgen.
Als achternaam zal meestal gekozen worden voor de achternaam van de vader, maar het is ook mogelijk om de achternaam van de moeder te kiezen als achternaam van het kind.
De voornaam mag tot op zekere hoogte vrij gekozen worden. Ongepaste voornamen zullen worden geweigerd door de ambtenaar van de burgerlijke stand, net als voornamen die eigenlijk een achternaam zijn (een kind mag dus niet ‘Jansen’ heten met de voornaam). Wordt geen naam opgegeven, dan beslist de ambtenaar van de burgerlijke stand.
Voor meer informatie hierover kan worden gekeken in het artikel over voornaam en achternaam.
Geboorte – Conclusie
Bij de geboorte van een kind moet er een akte van geboorte worden opgemaakt. Daarvoor moet aangifte worden gedaan bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. Bij deze aangifte, die meestal door de vader zal plaatsvinden, moeten enkele gegeven worden opgegeven, waaronder de naam van de pasgeborene.