In vrijwel elk bedrijf zijn regels opgesteld voor de uitvoering van het werk en voor de orde en veiligheid binnen de onderneming. Een werkgever verwacht dat de werknemers zich daaraan zullen houden, maar wat als ze de bedrijfsregels overtreden?
In dit artikel bekijken we wat bedrijfsregels precies zijn, wanneer er kan worden gesproken van overtreding van bedrijfsregels en hoe een werkgever kan optreden tegen overtreding van dergelijke regels. Ten slotte bekijken we een aantal tips aangaande bedrijfsregels.
Wat zijn bedrijfsregels?
Bedrijfsregels hebben in verschillende organisaties verschillende namen. Termen die ook voorkomen zijn:
- Bedrijfsreglement;
- Personeelshandboek;
- Veiligheidsvoorschriften;
- Productievoorschriften;
- Ondernemingsregels;
- Gedragsprotocol.
Feitelijk zijn bedrijfsregels alle regels die in een bedrijf gelden, of ze nu in het handboek staan, in een reglement of in een protocol.
Overtreding bedrijfsregels
Voordat er kan worden geconcludeerd dat een werknemer de bedrijfsregels heeft overtreden, zal het duidelijk moeten zijn dat de werknemer ook op de hoogte was van de bedrijfsregels.
Bent u werkgever, dan is het daarom verstandig om in de arbeidsovereenkomst te verwijzen naar de bedrijfsregels en de werknemer voor ontvangst ervan te laten tekenen. Doet u dat niet, dan kan dat later bewijstechnische problemen opleveren wanneer de werknemer zegt niet op de hoogte te zijn geweest van de bedrijfsregels.
Sanctie overtreding bedrijfsregels
Bij de overtreding van bedrijfsregels door de werknemer, kan de werkgever disciplinaire maatregelen treffen. Dat wil zeggen, dat hij een aantal mogelijkheden heeft, waaronder twee lichte/middelzware disciplinaire maatregelen:
Overtreding van bedrijfsregels door een werknemer kan echter volgens de wet óók een dringende reden opleveren. Dat wil zeggen dat het een reden kan zijn om de werknemer te ontslaan. Dat kan in beginsel op twee manieren:
- ontslag via de kantonrechter geven (ontbinding van de arbeidsovereenkomst);
- ontslag op staande voet.
Proportionaliteit en subsidiairiteit sanctie bij overtreding bedrijfsregels
Ondanks dat het overtreden van bedrijfsregels wettelijk gezien een dringende reden kan opleveren, hoeft er niet altijd een reden te zijn voor zware maatregelen. Altijd moet worden gekeken of de maatregel proportioneel is aan de overtreding van de bedrijfsregels en of er geen minder zware maatregel mogelijk was die net zo veel effect zou hebben.
Zo zal een werknemer die tegen de bedrijfsregels in heeft gerookt op de parkeerplaats, niet snel op staande voet ontslagen kunnen worden. Dat zal anders zijn wanneer de werknemer reeds meerdere malen is gewaarschuwd, hem schriftelijk duidelijk is gemaakt dat dit ontslag op staande voet kan opleveren en hij niet op de parkeerplaats rookte, maar op het bedrijfsterrein naast een propaantank.
Het bovenstaande hoeft overigens niet te betekenen dat er altijd gewaarschuwd moet worden voordat een ontslag op staande voet gerechtvaardigd is na overtreding van bedrijfsregels. Het kan zo zijn dat de overtreding van bedrijfsregels dermate ernstig is, dat reeds direct ontslag op staande voet of een andere zware maatregel mogelijk is.
De mogelijkheid om disciplinaire maatregelen te treffen tegen een werknemer die bedrijfsregels overtreedt is dus altijd afhankelijk van alle omstandigheden van het geval. Het is dan ook verstandig om een jurist te raadplegen als u twijfelt.
Bedrijfsregels: tips voor ondernemers
Het is voor ondernemers vaak van groot belang dat hun bedrijfsregels worden nageleefd. Overtreding ervan kan zowel veiligheidsrisico’s als aansprakelijkheidsrisico’s (bijvoorbeeld bij een arbeidsongeval) met zich meebrengen.
Daarom geven we vijf tips voor ondernemers die bedrijfsregels willen vaststellen en/of die een overtreding van de bedrijfsregels wil sanctioneren:
- Leg bedrijfsregels schriftelijk vast in een reglement zet reeds in het bedrijfsreglement wat de gevolgen van overtreding van de bedrijfsregels zijn.
- Laat elke werknemer tekenen voor kennisname/ontvangst van de bedrijfsregels. Dat kan al gelijk bij indiensttreding in de arbeidsovereenkomst.
- Handhaaf de regels consistent.
- Zorg bij overtreding van bedrijfsregels dat u bewijs heeft van de overtreding.
- Neem gepaste maatregelen. Weeg disciplinaire maatregelen altijd af tegenover elkaar én tegenover de overtreding.
Twijfelt u over een van de stappen, dan is het verstandig om een jurist te raadplegen. Dat geldt zeker indien onduidelijk is of er ontslag (op staande voet) mag worden gegeven of niet. Een verkeerde keuze kan immers veel geld kosten.
Overtreding bedrijfsregels door werknemer – Conclusie
Wanneer er sprake is van overtreding van bedrijfsregels door een werknemer, kan de werkgever maatregelen treffen. Deze maatregelen kunnen variëren van een officiële waarschuwing, tot ontslag op staande voet. Het is daarbij voor de werkgever van belang om altijd voor een gepaste maatregel te kiezen en niet (veel) te zwaar te straffen.
Zowel voor werkgevers als voor werknemers is het van belang om bij twijfel een jurist te raadplegen. De belangen zijn immers erg groot: een onterecht ontslag (op staande voet) kan veel geld kosten voor de werkgever, terwijl een terecht ontslag voor de werknemer zijn baan kost én zijn ww-uitkering.
