In Nederlandse (en buitenlandse) vennootschappen wordt het kapitaal van de vennootschap verschaft door de kapitaalverschaffers. Dit zijn de aandeelhouders. In kleine vennootschappen bestaan vaak enkel normale aandelen, maar hoe groter de vennootschap is, hoe groter de kans dat er één of meer speciale soorten aandelen of vergelijkbare stukken voorkomen.
Hierna volgt een (niet limitatieve) opsomming van stukken die kunnen voorkomen bij een kapitaalvennootschap.
‘Normale’ aandelen
De ‘normale’ aandelen zijn de aandelen die iedereen kent: ze hebben meestal één stem per aandeel. Iemand met 10 aandelen, heeft gewoonlijk ook 10 stemmen. Ook dividenden worden naar rato verdeeld tussen de aandeelhouders.
Opties
Een optie is het recht om aandelen tegen een bepaalde koers te kopen (of te verkopen). Deze rechten worden verhandeld op een optiebeurs, maar worden ook vaak uitgegeven aan bestuurders van de vennootschap. Zo worden de bestuurders door de aandeelhouders extra gemotiveerd om tot het beste resultaat te komen voor de aandelenkoers.
Warrants (Optiebewijzen)
Warrants zijn door een beurs-NV uitgegeven stukken die verhandelbaar zijn. Ze lijken erg op de hierboven beschreven opties: een bepaald aantal van deze stukken geeft recht op het verkrijgen van een aandeel in de vennootschap tegen een vooraf vastgestelde prijs.
Certificaten
Certificaten zijn stukken waarop enkel dividenden worden uitgekeerd, maar waaraan geen stemrechten hangen. Deze worden uitgegeven door tussenkomst van een stichting administratiekantoor. Voor meer informatie kan worden gekeken in het artikel over de stichting administratiekantoor.
Obligaties
Obligaties zijn bekende stukken: ze dienen om vreemd vermogen voor de vennootschap aan te trekken. Op een obligatie wordt een bepaald rendement uitbetaald. Dat rendement is onafhankelijk van de winst van de vennootschap: de obligatie is een soort lening waarop rente moet worden betaald.
Preferente aandelen
Preferente aandelen zijn aandelen waarbij normale zeggenschap is, maar waarbij de uitkering van dividenden is vastgesteld op een bepaald percentage van de nominale waarde van het aandeel. Tevens wordt de uitkering gedaan voordat er wordt uitgekeerd aan alle andere aandeelhouders. Vaak worden preferente aandelen als beschermingsconstructie ingezet. Voor meer informatie, zie het artikel over preferente aandelen en het artikel over beschermingsconstructies.
Prioriteitsaandelen
Prioriteitsaandelen zijn aandelen waarmee weliswaar een normaal recht op dividenden bestaat, maar die tevens bepaalde extra rechten met zich meebrengen. Dat kan van alles zijn: van een vetorecht bij het wijzigen van statuten tot het mogen doen van een bindende voordracht bij nieuwe bestuurders.
Net als preferente aandelen kunnen prioriteitsaandelen worden ingezet als beschermingsconstructie, al gebeurt dat niet zo vaak als bij preferente aandelen. Voor meer informatie, zie het artikel over prioriteitsaandelen en het artikel over beschermingsconstructies.
Prioriteitsbewijzen
De houder van een prioriteitsbewijs heeft geen aandeel, maar heeft wel bijzondere rechten binnen de vennootschap. Er is dus bij een prioriteitsbewijs geen sprake van een deelname in het kapitaal van de vennootschap. Dat is dan ook het verschil met het prioriteitsaandeel.
Letter-aandelen
Letter-aandelen zijn aandelen die worden aangeduid met letters. Vaak wordt simpelweg A, B en C gebruikt, waarbij elke categorie/tranche aandelen bepaalde rechten heeft of bepaalde rechten niet heeft. Dit is eigenlijk een voortvloeisel voor de situatie waarin er meerdere soorten prioriteitsaandelen zijn.
Oprichtersaandelen
Aandelen die aan de oprichters van de vennootschap zijn uitgegeven. Ook deze aandelen zijn vrij verhandelbaar.
Oprichtersbewijzen
Hetzelfde als de hierboven beschreven oprichtersaandelen, met als verschil dat de oprichtersbewijzen geen kapitaal vertegenwoordigen. Er is dus wél een uitkering van winst op deze bewijzen.
Participatiebewijzen
Een participatiebewijs is een bewijs waaruit blijkt dat er wordt geparticipeerd in het eigen vermogen van de vennootschap. Daarvoor is dus een storting gedaan. Een participatiebewijs geeft meestal recht op dividenden, maar heeft geen stemrecht.
Bonus-aandelen
Aandelen die worden uitgekeerd aan de reeds bestaande aandeelhouders ten laste van een reserve of ten laste van de winst (stockdividend).
Claims
Claims zijn verhandelbare rechten die aan een aandeelhouder toegekend zijn, waarmee ze kunnen deelnemen bij de uitgifte van nieuwe aandelen tegen een koers die meestal lager is dan de beurskoers.
