Verkrachting zal in de volksmond omschreven worden als: “het tegen iemands zin toch seks hebben”. De juridische definitie van verkrachting is echter anders. Dit artikel zal wat dieper in gaan op die juridische kant.
Wat is verkrachting precies? Welke straf kan iemand voor verkrachting krijgen? Hoe zit het met poging tot verkrachting en recidive (het opnieuw (of meerdere malen) plegen van het delict verkrachting?). Deze vragen zullen hier beantwoord worden.
Verkrachting
Verkrachting is een zedenmisdrijf: zeden, omdat het met seksualiteit te maken heeft, misdrijf omdat het een zwaar delict is (in tegenstelling tot de overtreding, die licht is).
Volgens de wet is verkrachting iemand dwingen tot het ondergaan van handelingen die (mede) bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam door middel van (bedreiging met) geweld of door middel van (bedreiging met) een andere feitelijkheid. Kortom: er moet sprake zijn van dwang, door (bedreiging met) geweld of een andere feitelijkheid. Die dwang moet tot seksuele handelingen leiden waarbij het lichaam wordt binnengedrongen. Is dat het geval, dan is een veroordeling voor verkrachting mogelijk.
Verkrachting – Aanranding – Onbepaalbare wil / geen weerstand
Het verschil tussen verkrachting en aanranding (officieel ‘feitelijke aanranding van de eerbaarheid’) is dat voor een veroordeling voor verkrachting het seksueel binnendringen van het lichaam moet worden bewezen, terwijl dat bij aanranding niet nodig is: daar zijn ontuchtige handelingen genoeg.
Het seksueel binnendringen bij iemand die in staat van bewusteloosheid, verminderd bewustzijn of lichamelijke onmacht verkeert óf het seksueel binnendringen bij iemand die een gebrekkige ontwikkeling of een ziekelijke stoornis van zijn of haar geestesvermogens heeft (en daardoor zijn wil niet kan bepalen of geen weerstand kan bieden) is ook strafbaar, al schaart de wetgever het niet onder hetzelfde wetsartikel als verkrachting. Seks met iemand die dusdanig dronken of onder invloed is kan dus ook strafbaar zijn, net als seks met bijvoorbeeld iemand die verstandelijk beperkt is.
De hoogte van de straf voor verkrachting
Verkrachting is een zwaar misdrijf met een grote impact op het slachtoffer. Dat is terug te zien in de maximumstraf die voor verkrachting gegeven kan worden. Deze is namelijk twaalf jaar gevangenisstraf of een geldboete van de vijfde categorie (76.000 euro). Daarnaast zijn nog bijkomende straffen mogelijk, zie daarvoor het artikel over straffen. De maximumstraf voor het seksueel binnendringen van iemand die zijn wil niet kan bepalen of geen weerstand kan bieden is acht jaar gevangenisstraf of een geldboete van de vijfde categorie.
De bovenstaande uitleg betreft de maximumstraffen voor onder andere verkrachting, de werkelijke straf hangt uiteraard af van de omstandigheden van het geval.
Strafverzwarende omstandigheden bij verkrachting
De maximumstraf van twaalf jaar voor verkrachting wordt in sommige gevallen nog hoger. Hierna zullen de strafverzwarende omstandigheden voor verkrachting worden weergegeven samen met de maximumstraffen:
Verkrachting: 12 jaar;
Verkrachting met meerdere personen: 16 jaar;
Verkrachting van een minderjarige die onder zijn verzorging/gezag staat: 16 jaar;
Verkrachting met zwaar lichamelijk letsel of levensgevaar tot gevolg: 15 jaar;
Verkrachting met de dood tot gevolg: 18 jaar.
Poging tot verkrachting
Poging tot verkrachting is ook strafbaar. De maximumstraf voor poging tot verkrachting is 2/3 van de ‘normale’ maximumstraf. Dit is dus, bij verkrachting zonder strafverzwarende omstandigheden, 8 jaar gevangenisstraf.
Bij poging tot verkrachting moet er begonnen zijn met de uitvoering van het misdrijf. Enkel het idee hebben om iemand te verkrachten is niet voldoende. Meer informatie hierover is te vinden in het artikel over ‘Poging tot…’.
Recidive: meerdere malen verkrachting plegen
Zoals te zien was, kan de maximumstraf voor verkrachting zowel hoger (door strafverzwarende omstandigheden) als lager uitvallen (doordat er slechts sprake was van een poging). Recidive is ook een grond waardoor de straf wordt beïnvloed. Dit kan op twee manieren gebeuren: wanneer er meerdere verkrachtingen zijn gepleegd én wanneer iemand eerder voor verkrachting is veroordeeld en weer de fout in is gegaan.
In het eerste geval, wanneer er meerdere verkrachtingen zijn gepleegd, moet er worden bekeken of de verkrachtingen één voortgezette handeling waren, of dat ze als aparte handelingen gezien moeten worden. In het eerste geval geldt de normale maximumstraf (al zal de rechter meer naar het maximum straffen), terwijl in het tweede geval het maximum met 1/3 wordt verhoogd.
In het tweede geval, wanneer iemand reeds is veroordeeld zal ook een hogere straf volgen. Enerzijds zal dat zijn omdat de rechter rekening houdt met het feit dat iemand kennelijk niks heeft geleerd van zijn vorige straf, anderzijds zal dat zijn omdat een eventuele voorwaardelijke straf alsnog ten uitvoer wordt gelegd en bovenop de nieuwe straf voor verkrachting komt. Is de vorige straf (of veroordeling) minder dan 5 jaar geleden geweest, dan wordt de maximumstraf voor de nieuwe straf met 1/3 verhoogd.
Verkrachting – Conclusie
Verkrachting is het dwingen van iemand tot het ondergaan van handelingen die bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam. Verkrachting is een zwaar misdrijf, waarvoor zware straffen worden opgelegd en waarvoor hoge maximumstraffen staan. Zelfs in het geval van poging tot verkrachting kan de straf hoog uitvallen. Die hoge straf wordt uiteraard nog hoger wanneer er sprake is van strafverzwarende omstandigheden.
Bij een beschuldiging van verkrachting, of dat terecht is of niet, is het verstandig om zo snel als mogelijk juridische bijstand te zoeken.