Wanprestatie is vervelend. Het houdt simpelweg in dat degene die een overeenkomst met u heeft gesloten, die niet nakomt. Dat kan op verschillende manieren plaatsvinden, van het leveren van de verkeerde of te weinig producten, tot het te laat leveren tot het helemaal niet leveren of betalen.
Het probleem van wanprestatie wordt een stuk minder groot na het lezen van dit artikel. Na het lezen, weet u immers wat u juridisch gezien kunt doen tegen wanprestatie, maar ook wanneer u juridische stappen moet nemen (en wanneer juist niet!).
1. Zelf óók niet de overeenkomst nakomen bij wanprestatie
Oog om oog, tand om tand. Bij wanprestatie door de wederpartij, kunt u besluiten om ook de overeenkomst niet na te komen. Sterker nog, dat kunt u ook al besluiten indien u gegronde redenen heeft om te vrezen dat de wederpartij wanprestatie zal plegen.
Wettelijk gezien staat u daarmee in uw recht. Natuurlijk moet u wel weer gewoon uw gedeelte nakomen indien de wanprestatie wordt ‘opgeheven’ door de wederpartij.
2. Zelf toch nakomen én nakoming eisen van de wederpartij
Het is ook mogelijk om bij wanprestatie alsnog nakoming te eisen van de wederpartij. Hij moet dan simpelweg zijn deel van de overeenkomst nakomen en dus betalen of de goederen/diensten leveren.
Is er schade ontstaan door de wanprestatie? Dan kunt u die eventueel aanvullend eisen, uiteraard wel enkel de daadwerkelijke schade. Immateriële schade doordat u een mentale klap heeft gekregen van de wanprestatie is vrijwel nooit te verhalen. Schade doordat de schappen in uw winkel leeg zijn geweest en u daardoor omzet heeft gemist wel.
3. De overeenkomst ontbinden na wanprestatie
Nadat een overeenkomst wordt verstoord door wanprestatie, heeft u wellicht al geen zin meer om nog langer met de wanpresterende leverancier of klant om te gaan. Ontbinding van de overeenkomst wegens wanprestatie kan dan een mogelijkheid zijn.
Ontbinding is wel slechts mogelijk indien alsnog -per direct- nakoming van de overeenkomst niet meer mogelijk is. Is nakoming wel nog mogelijk, dan moet de wederpartij eerst in verzuim zijn. In sommige gevallen, zegt de wet, gaat dat automatisch. Een manier om dat ook voor elkaar te krijgen is het sturen van een ingebrekestelling met een redelijke termijn (meestal 14 dagen) om alsnog na te komen. Wordt niet meer nagekomen, dan is ontbinding wegens wanprestatie alsnog mogelijk.
Ook bij ontbinding, kan eventueel aanvullende schadevergoeding worden geëist.
4. Vervangende schadevergoeding eisen
Als er wanprestatie is gepleegd door de wederpartij, kan het zo zijn dat u geen ontbinding of nakoming meer wilt, maar enkel schadevergoeding. In dat geval kunt u ‘vervangende schadevergoeding’ eisen, in plaats van de prestatie die eigenlijk geleverd moest worden.
Wanprestatie houdt niet automatisch een recht op vervangende schadevergoeding in. Er wordt eerst gekeken naar de vraag of nakoming blijvend onmogelijk is. Is dat het geval, dan is vervangende schadevergoeding mogelijk. Is dat niet het geval, dan moet er eerst sprake zijn van verzuim (zie hierboven bij punt 3).
5. Denk aan de relatie na de wanprestatie
Stelt u zich voor: u heeft al jaren een goede relatie met een leverancier. Hij levert altijd correct, tegen een goede prijs, op tijd én zendt met kerst een flesje wijn naar uw kantoor. Wanneer hij op een gegeven moment eenmalig niet op tijd levert (zijn vrouw lag in het ziekenhuis), slaat u hem om de oren met een ontbindingsverzoek én een verzoek tot schadevergoeding.
Het moge duidelijk zijn hoe bovenvermeld verhaal eindigt. Uw jarenlange goede relatie is in één keer verknoeid, ondanks dat u volledig in uw recht stond door ontbinding en schadevergoeding te eisen.
Hou dus bij de keuze van middelen altijd de mogelijkheid open om gewoon niets te doen en af te wachten. Een leverancier die altijd op tijd levert, kan ook een keer te laat zijn, maar lost dat dan waarschijnlijk wel netjes op.
Kortom
Wanprestatie is vervelend, maar met bovenstaande tips, weet u in elk geval wat de mogelijkheden zijn. Werkt uw wederpartij niet mee aan nakoming, ontbinding of het betalen van schadevergoeding, dan is het verstandig om contact op te nemen met een jurist om te kijken wat de mogelijkheden zijn.
