Vraag
Geachte heer, mevrouw,
Enige tijd geleden is mijn zus overleden. Mijn zus heeft een tijd geleden een relatie gehad met een man. Die relatie heeft enkele jaren geduurd en ze hebben ook samengewoond. Mijn zus heeft hem daarom aangewezen als begunstigde van haar overlijdensrisicoverzekering. Deze relatie is echter al jaren achter de rug, maar mijn zus heeft dit nooit aangepast. Hoogstwaarschijnlijk is ze dit vergeten, aangezien ze niets goeds meer over hem te zeggen had en ze ook al tijden geen contact meer met hem had.
Toen wij erachter kwamen dat de ex-vriend van haar begunstigde was, zijn wij hierover met hem in gesprek gegaan. Wij hebben aangegeven dat we willen spreken over deze uitkering. Hij is hiermee akkoord gegaan en heeft ons toegezegd door middel van een mondelinge overeenkomst dat hij de helft van de uitkering (enkele tienduizenden euro’s) zou overmaken om te verdelen onder de nabestaanden. Dit heeft hij ook gedaan.
Momenteel zijn we enkele maanden verder en wil hij graag de mondelinge overeenkomst ongedaan maken, vernietigen of ontbinden. Hij heeft hiervoor volgens mij nog geen advocaat in de arm genomen, maar ik vraag me af of hij dit juridisch gezien kan doen? Hij geeft aan dat de reden hiervoor is dat hij in eerste instantie dacht dat dit in de nalatenschap zou vallen en dat hij delen verplicht zou zijn, maar dat dit niet zo is. Dit is onzin, want hij moet dit geweten hebben bij het sluiten van de overeenkomst.
Kunt u ons hiermee helpen? Mag een mondelinge overeenkomst worden ontbonden op deze manier?
Groet,
Pierre Plasman
Antwoord Wet & Recht
Geachte heer Plasman,
De mondelinge overeenkomst heeft normaal gesproken als probleem dat hij niet te bewijzen is, al zal dat hier niet echt spelen. Zo te zien wordt het bestaan van de overeenkomst niet betwist. Vermoedelijk wordt gegaan voor ‘misbruik van omstandigheden‘ of voor ‘dwaling‘ om zodoende de overeenkomst te kunnen vernietigen.
Wanneer er wordt gegaan voor misbruik van omstandigheden wordt de bewijslast omgekeerd (aangezien het een schenking was, geeft de wet die regel bij misbruik van omstandigheden) en zult u moeten bewijzen dat er géén misbruik van omstandigheden was. Dat hoeft niet per se een groot probleem te zijn: het is immers niet heel geloofwaardig dat u misbruik van omstandigheden hebt gemaakt, mede gezien het feit dat uw zus en haar ex-vriend al tijden geen contact meer hadden en niet op de meest prettige manier uit elkaar zijn gegaan, gezien uw verhaal.
Wanneer er wordt gekozen voor de weg van ‘dwaling’, zal de ex-vriend van uw zus moeten aantonen dat er sprake is geweest van dwaling. Dat kan op een aantal manieren, maar waarschijnlijk zal hij dan proberen aan te tonen dat hij op het moment van het sluiten van de mondelinge overeenkomst van de verkeerde veronderstelling uit is gegaan dat hij dacht dat de uitkering onder de erfenis zou vallen en dus voor de nabestaanden zou zijn. Hij heeft dan wel een onderzoeksplicht: hij zal tot op zekere hoogte onderzocht moeten hebben of zijn veronderstelling juist is. Te beargumenteren is dat hij daaraan niet heeft voldaan, aangezien hij waarschijnlijk niets heeft onderzocht. Had hij dat wel gedaan, dan was hij waarschijnlijk tot de conclusie gekomen dat zijn veronderstelling onjuist was en dat hij de mondelinge overeenkomst niet zou moeten sluiten.
Kortom: u heeft (op basis van de gegevens die u heeft aangedragen) een goede zaak. Het zal lastig worden voor de ex-vriend van uw zus om het geld terug te vorderen. Wanneer u niet meewerkt, zal hij naar de rechter moeten stappen om het geld alsnog terug te krijgen. De vraag is maar net of hij dit zal doen en of een advocaat hem dit aanraadt.
Voor u is de beste strategie om te wachten totdat hij een volgende stap zet en daarna te bekijken wat uw volgende stap is, afhankelijk van wat hij aandraagt waarom hij het geld terug wil hebben.
Ik wens u verder veel succes met deze vervelende zaak. Mocht u nog verdere vragen hebben, dan horen wij dat graag.